Kiedy można zbierać i jeść plony po opryskach? Dlaczego okres karencji jest tak ważny?
Pielęgnacja roślin w ogrodzie, w tym drzew i krzewów owocowych oraz warzyw i ziół często wiąże się z zużyciem środków ochrony roślin. Wykonując opryski chroniące przed chorobami i szkodnikami należy pamiętać, by zachować odpowiedni odstęp czasu zanim spożyjemy później ogrodowe plony. Czym jest okres karencji po opryskach w ogrodzie i dlaczego jest ważny?
Co warto wiedzieć o karencji?
Zwykle na opakowaniach lub na kartach informacyjnych dołączonych do preparatów ochrony roślin (szczególnie spożywanych owoców, warzyw, ziół) znajdziemy informacje o okresie karencji, która jest bardzo ważna. Należy rozumieć ją jako okres czasu (liczbę dni), jaki musi upłynąć po oprysku, aby można było bezpiecznie zbierać ogrodowe plony, które zamierzamy spożywać.
Karencja jest więc kluczowym terminem, który należy brać pod uwagę przy planowaniu zabiegów ochrony roślin w ogrodzie, ponieważ pomaga uniknąć zatruć substancjami chemicznymi, toksycznymi czy szkodliwymi dla ludzi i zwierząt. Określona jest przez producentów dla wszystkich preparatów ochrony roślin, także tych do użytku amatorskiego w ogrodach czy na działkach. Jest to czas (najczęściej kilka lub kilkanaście dni) oznaczony dla każdego pojedynczego środka i typu substancji czynnej w nim zwartej. Zachowanie takiego okresu jest potrzebne, by substancje te uległy degradacji i rozkładowi i nie stanowiły zagrożenia.
Ustala się to w wyniku badań i doświadczeń, aby w jak najbardziej dokładny sposób określić dopuszczalne poziomy pozostałości substancji chemicznych po opryskach roślin.
Trzeba jednak pamiętać, że jeśli nie zachowamy właściwych, zalecanych dawek (stężeń) preparatów stosowanych do oprysków lub wykonamy je w nieprawidłowy sposób, okres karencji i czas rozkładu substancji chemicznych może się wydłużyć, a ich pozostałości mogą znajdować się w zbieranych (zbyt szybko po zabiegu) owocach czy warzywach.
Jakie preparaty nie wymagają okresu karencji?
Aby nie martwić się zachowaniem okresu karencji, najlepiej stosować jak najmniej toksyczne środki lub całkowicie oparte na substancjach naturalnych (nie chemicznych). Jest to szczególnie ważne w ochronie roślin, które spożywamy, czyli warzyw lub owoców, gdyż preparaty naturalne nie zawierają substancji szkodliwych czy toksycznych. Nie bez znaczenia jest tu też pożytek dla środowiska, jakim jest ograniczenie stosowania środków na rzecz preparatów ekologicznych.
Obecnie na rynku dostępnych jest wiele takich środków, które możemy stosować profilaktycznie, w celu wzmocnienia odporności roślin lub do zwalczania chorób i szkodników. Przykładem mogą być preparaty olejowe (np. Promanal, Emulpar), bardzo pomocne i skuteczne w zapobieganiu rozwojowi szkodników. Są one oparte na naturalnych olejach (np. parafinowym, rydzowym) i najlepiej stosować je wczesną wiosną, aby ograniczyć rozwój jaj i najmłodszych form szkodników (np. przędziorków, mszyc).
Warto także stosować inne środki zwalczające w trakcie sezonu choroby i szkodniki, np. zawierający pożyteczne bakterie Polyversum lub oparte na naturalnych składnikach preparaty Agrocover, Polysect, Biosept Active, czy zwierający naturalną lecytynę Lecitec. Warty uwagi jest także preparat Guard (zawiera pożyteczne mikroorganizmy), który nie tylko chroni warzywa i inne rośliny ogrodowe przed chorobami, ale zalecany jest również do zabiegów wzmacniających i zabezpieczających przed chorobami ogrodowe trawniki.
Popularne środki ochrony roślin z najkrótszą karencją
Podczas uprawy warzyw czy drzew i krzewów owocowych w ogrodzie przydomowym lub na działce, najlepiej stosować środki ochrony roślin przeznaczane do użytku amatorskiego, a ponadto z jak najkrótszym okresem karencji. Dzięki temu łatwiej o zachowanie bezpieczeństwa i szybsze, zdrowe zbiory. W ofercie dostępnych w sprzedaży środków znajdziemy wiele uniwersalnych, skutecznych preparatów o kompleksowym działaniu, a jednocześnie dość krótkiej karencji, czyli około 3-14 dni.
Środki te są obecne na rynku od wielu lat i cieszą się dużą popularnością. Należy do nich między innymi środek Karate, które zwalczają uciążliwe szkodniki roślin, np. mszyce, przędziorki, miseczniki, ale też gąsienice i chrząszcze zjadające liście lub wygryzające w nich dziury. W zależności od rodzaju uprawianych roślin (warzyw) okres karencji dla tych preparatów wynosi od 3 do 7 dni.
Często wybieranym środkiem owadobójczym jest działający układowo Mospilan, który zwalcza bardzo szerokie spektrum ogrodowych szkodników. Wnika on do tkanek roślin i krąży z sokami, dzięki czemu skutecznie zwalcza szkodniki atakujące rośliny. W jego przypadku jednak okres karencji dla większości roślin warzywnych i owocowych to 14 dni.
Od lat stosowanym środkiem jest również Miedzian, zwalczające choroby grzybowe i bakteryjne wielu roślin ogrodowych, w tym także warzyw i drzew owocowych. Środki te mają zwykle okres karencji nie dłuższy niż 7 dni, więc można je spokojnie używać w ogrodzie przydomowym.
Popularnym i uniwersalnym środkiem zwalczającym choroby grzybowe roślin ogrodowych, w tym warzyw jest Switch. Należy jednak zwrócić uwagę na informację na etykiecie, ponieważ karencja może być różna (od 3-15 dni) w zależności od gatunków warzyw.
Krótką karencją (w zależności od gatunku roślin nawet tylko 3 dni) charakteryzują się także inne środki przeciwgrzybowe, dopuszczone do użytku amatorskiego, np. zwalczający szarą pleśń Signum lub Topas, zalecany do walki z mączniakami.
Zdjęcie tytułowe: Kalim / AdobeStock
TEMATY NA CZASIE 
Komentarze