Bodziszek (Geranium)

Bodziszek (Geranium) to rodzaj roślin z rodziny bodziszkowatych (Geraniaceae), obejmujący ponad 300 gatunków. Występują one niemal wszystkich kontynentach. W Polsce występuje naturalnie 16 z nich, a kilka jest uprawianych jako rośliny ozdobne. Wśród rodzaju występują zarówno rośliny jednoroczne, byliny, jak i małe krzewy.

Ozdobą bodziszków są liście, odziomkowe i na pędach kwiatowych, które pokazują się wczesną wiosną i utrzymują przez cały sezon wegetacyjny. Są wyraźnie ogonkowe, o blaszkach klapowanych lub pierzastych. U wielu gatunków jesienią przebarwiają się na czerwono, rdzawo i pomarańczowo.

Rośliny wydają mnóstwo drobnych, ale bardzo dekoracyjnych kwiatów (o średnicy 2-5 cm). Są one najczęściej zebrane po kilka na szczycie pędu lub w kątach liści. Mają promienistą budowę, a ich płatki są wolne i najczęściej zwężają się w tzw. paznokieć. Kwiaty mogą być różowe, czerwone, niebieskie, fioletowe lub białe. Kwitną latam – od czerwca do pierwszej połowy września.

Charakterystyczne owoce bodziszków to długie rozłupnie, które dojrzewając pękają i rozsiewają się same. Specjalne haczyki, w które są zaopatrzone, mogą przyczepiać się do zwierząt.

Wymagania i uprawa

Bodziszki są bardzo trwałe i łatwe w pielęgnacji. Dobrze rosną na przeciętnych, niezbyt ciężkich glebach, zarówno w miejscach nasłonecznionych jak i półcienistych. Zwykle bez problemy znoszą suszę. Zwracajmy jednak uwagę na to, żeby nie sadzić bodziszków w miejscach mokrych – to jedyny typ gleb, których nie lubią.

Rozmnażanie najlepiej wykonywać poprzez podział korzeni. Robimy to wczesną wiosną – wykopujemy karpę rośliny z ziemi, dzielimy ją i ponownie sadzimy w wybranych miejscach dobrze podlewając. Możemy również wysiewać nasiona, ale jest to trudne, ponieważ trzeba je stratyfikować, czyli przed wysianiem przechować w chłodzie (np. w lodówce).

Zastosowanie

Rodzaj Geranium jest tak różnorodny, że bodziszki możemy znaleźć zarówno w ogrodach jako rośliny ozdobne, w ziołolecznictwie, czy nawet w kuchni.

Ponieważ bodziszki są dość ekspansywne, doskonale sprawdzają się na dużych powierzchniach. Wyższe gatunki ładnie prezentują się na rabatach. Niższe wykorzystuje się jako rośliny okrywowe, zastępując nimi trawniki. Dobrze rosną pod koronami drzew i krzewów. Nadają się także na łąki kwietne i do ogrodów skalnych.

Polecane gatunki

• Bodziszek wspaniały (Geranium x magnificum) – dorasta do ok. 70 cm, fioletowe kwiaty z niebieskim przebarwieniem
• Bodziszek żałobny (Geranium phaeum) – wysoka roślina o fioletowo-bordowych kwiatach
• Bodziszek łąkowy (Geranium pratense) – dorasta do 80 cm
• Bodziszek czerwony (Geranium sanguineum) – do 40 cm
• Bodziszek korzeniasty (Geranium macrorrhizum) – wiele kolorowych odmian
• Bodziszek himalajski (Geranium himalayense) – niski, gęsto ukwiecony
• Bodziszek wielkopłatkowy (Geranium platypetalum) – do 60 cm, duże kwiaty
• Bodziszek kantabryjski (Geranium cantabrigiense) – nadaje się na skalniaki, posiada charakterystyczny zapach
  
  

Ciekawostki

Łacińska nazwa bodziszków pochodzi od greckiego słowa geranos oznaczającego żurawia. Ich spiczasto zakończone owoce podobne są do wzniesionego dzioba tego szlachetnego ptaka. Angielska nazwa bodziszków cranesbill oznacza po prostu "żurawi dziób".

Tekst: Katarzyna Jeziorska, zdjęcia: iVerde

Czy w opisie są wszystkie informacje, których szukałaś/-eś? Daj znać w komentarzu!