Piękny przez lata: taras drewniany czy z kompozytu?

Nawierzchnie tarasów wykonywane są najczęściej z drewna lub z kompozytu. Drewno – choć jest tradycyjnym materiałem – chyba nigdy nie wyjdzie z mody. Wygląda pięknie i przyjemnie się po nim chodzi. Dziś zastępowane bywa deskami z kompozytu, które także mają liczne zalety.

Jaki kolor i faktura?

Naturalne materiały są chętnie stosowane – zarówno we wnętrzach, jak i w ogrodach. Drewniana nawierzchnia jest ciepła i dobrze komponuje się z roślinnością. Pasuje do tradycyjnej i nowoczesnej architektury (fragmenty elewacji często wykańcza się obecnie drewnem). Panele kompozytowe do złudzenia przypominają naturalne wyroby, za to nie mają ich wad. Coraz więcej inwestorów decyduje się na to rozwiązanie.

Barwa
Tarasy kompozytowe i drewniane występują w różnych odcieniach brązu i beżu. Gatunki egzotyczne często wpadają w czerwień, róż, a nawet pomarańcz. W krajowych można natomiast zauważyć domieszkę szarości. Panele – w przeciwieństwie do naturalnych desek – nie mają sęków, a ich barwa jest jednolita – co niektórym się podoba, zaś innym nie.

Faktura
Na tarasach oprócz desek gładkich, można zastosować ryflowane – z wzdłużnymi rowkami. Nie są śliskie i mniej się wypaczają. Niestety, we wgłębieniach gromadzi się piasek i kurz, które zatrzymują wilgoć. Gładkie drewno wygląda za to bardzo elegancko i można ułożyć z niego nawierzchnię o wyraźnym rysunku słojów. Kompozytowe profile występują zwykle w wersji ryflowanej – przypominają deski z drewna egzotycznego.

Co i jak należy impregnować?

Posadzka tarasu musi wiele znieść – działa na nią silne słońce, deszcz, śnieg, zmienna temperatura. Aby deski nie popękały, ani nie zszarzały, muszą być starannie zabezpieczone. Zarówno na konstrukcję tarasu, jak i na jego posadzkę, najlepiej zastosować materiał zabezpieczony ciśnieniowo. Trzeba też pamiętać o regularnym powtarzaniu impregnacji drewna krajowego. Można go wykańczać poprzez malowanie, jednak bardziej polecane jest olejowanie.

Olej – w przeciwieństwie do lakieru – nie tworzy na powierzchni desek powłoki, która się łatwo ściera (szczególnie z elementów ryflowanych). Co prawda, olejowanie należy powtarzać raz do roku (a nie raz na kilka lat – jak malowanie), ale zapewnia wypełnienie porów drewna, dzięki czemu nie wnika w nie woda, jest łatwe w pielęgnacji i zachowuje kolor. Ponadto preparat wysyca barwę materiału i podkreśla rysunek słojów. Jeśli taras był raz zaimpregnowany w ten sposób, już zawsze należy go zabezpieczać produktami olejowymi.

Drewna egzotycznego i termojesionu nie trzeba konserwować, ale dostępne są specjalne oleje do tego typu surowca.

Fot. Tartak Stefan

Termojesion, czyli polski jesion poddany obróbce termicznej w temperaturze ok. 200°C. Stanowi ciekawą opcję, bo charakteryzuje się wysoką odpornością na butwienie.

Które drewno będzie najlepsze?

Drewno rodzimych gatunków drzew jest ogólnodostępne i tanie w stosunku do egzotycznego. Na zewnątrz bardzo dobrze sprawdzają się zaimpregnowane deski dębowe i modrzewiowe. Nieźle radzi sobie również zabezpieczona ciśnieniowo sosna i robinia akacjowa.

Wyroby z jesionu poddane obróbce termicznej – tzw. termojesion – mają niską nasiąkliwość i wysoką odporność na butwienie, ale szybko szarzeją i są podatne na pękanie (nie nadają się do budowy konstrukcji tarasów). Najtrwalsze jest drewno egzotyczne. Nawet bez impregnacji przetrwa kilkadziesiąt lat. Zawiera dużo substancji oleistych, w związku z czym nie chłonie wody i jest bardzo trwałe. Wykazuje też dużą odporność na ścieranie.

Do wyboru mamy wiele gatunków egzotycznych, różniących się kolorem i rysunkiem słojów, np. tek, badi, kumaru, bangkirai, tatajuba, ipe.

Co wyróżnia panele kompozytowe?

Panele tarasowe występują w dwóch wersjach – mogą być wykonane z trocin i PVC (profile WPC) albo z żywicy poliuretanowej, mieszanki mineralnej i włókien szklanych (profile RMC). Stanowią popularny zamiennik drewnianych desek tarasowych. Cechuje je bowiem bardzo wysoka trwałość. Nie ulegają zniekształceniu i nie potrzebują konserwacji.

Ich pielęgnacja jest bezproblemowa – wystarczy okresowe czyszczenie przy użyciu myjki ciśnieniowej. Do mycia można używać zwykłych detergentów. Kolor profili kompozytowych jest dość trwały, choć istnieje pewne ryzyko, że na słońcu nieco zblednie. Szczotkowana, ryflowana powierzchnia minimalizuje ryzyko pośliźnięcia.

Jak zaplanować taras?

Wielkość
Latem taras pełni funkcję jadalni albo salonu na świeżym powietrzu, więc i jego wymiary powinny być zbliżone do wielkości takiego pomieszczenia. Taras, na którym nie można wygodnie usiąść czy przyjąć gości, nie ma większego sensu. Jego powierzchnia powinna wynosić zatem przynajmniej 10 m2 – tyle miejsca potrzeba, by ustawić komplet mebli ogrodowych dla sześciu osób. Nawet przy małych domach projektuje się możliwie duże tarasy.

Kształt
Im bardziej skomplikowany jest jego kształt, tym więcej kosztuje realizacja. Gdy obrys nawierzchni zamykają proste linie, łatwiej dopasowywać deski w obrębie nawierzchni.

Lokalizacja
Ważne jest też odpowiednie usytuowanie. Najlepiej gdy taras znajduje się blisko kuchni, jadalni i salonu. Te pomieszczenia dzienne na ogół planuje się od strony ogrodu, od południa lub południowego- zachodu. Położenie tarasu jest zazwyczaj podobne. Oprócz ekspozycji południowej czy zachodniej, w grę wchodzi północna i wschodnia – korzystne, kiedy potrzeba cienia i ochłody.

Fot. DLH

Taras najlepiej zaplanować na etapie projektowania domu. Najbardziej funkcjonalne są te o nieskomplikowanym kształcie. Jeśli na tarasie planujemy jadać śniadania, warto usytuować go od wschodu, a jeśli spędzać na nim popołudnia – od zachodu.

O czym pamiętać podczas montażu?

Budowa tarasu z drewna bądź kompozytu jest dość prosta, szybka i niedroga. Nie wymaga użycia ciężkiego sprzętu. Materiałami tymi można wykończyć tarasową płytę betonową, ale częściej, zamiast niej, wykonuje się jedynie punktowe podpory (zwykle z bloczków fundamentowych rozmieszczonych co 1 lub 1,5 m) – są zdecydowanie tańsze od płyty. Konstrukcja taka jest trwała – dzięki dobrej wentylacji, w pobliżu elementów drewnianych nie gromadzi się woda. Wykończenie należy montować wzdłuż spadku, aby woda opadowa szybko spływała zeń w stronę ogrodu.

Panele sprzedawane są jako systemy do szybkiego montażu – w komplecie, oprócz profili, znajdują się legary i wiele innych niezbędnych elementów (zaślepki, listwy maskujące czy łączniki, dzięki którym możliwe jest mocowanie bez widocznych śrub).

Jeśli ktoś planuje taras drewniany, może kupić same deski i zamocować je do legarów za pomocą gwoździ bądź wkrętów, albo – tak jak w przypadku kompozytu – gotowy system tarasowy, czyli deski w komplecie z legarami i wszystkimi elementami mocującymi.

W nietypowych miejscach łatwiej wpasować tradycyjne deski. Panele mają bowiem specjalnie wyprofilowane krawędzie (do mocowania w tzw. klipsach) i gdy element taki trzeba zwęzić, niemożliwe staje się zamocowanie go zgodne z instrukcją. Ponadto wyroby z kompozytu są puste w środku, dlatego na krawędziach tarasu niezbędne są listwy maskujące.

Ceny desek tarasowych są bardzo zróżnicowane. Zależą od gatunku i klasy drewna oraz od jakości kompozytu. Koszt systemu z drewna egzotycznego bądź tworzywa wynosi 200–400 zł/m2.

Fot. Kopp	Fot. Wolfcraft
Deski przytwierdzone do legarów za pomocą wkrętów oraz system tarasowy, umożliwiający mocowanie paneli bez widocznych łączników.	Montaż paneli kompozytowych. Legary przymocowuje się wkrętami do równego betonowego podłoża. Na nich umieszcza się specjalne spinki, w które wpina się deski z profilem pełnym lub komorowym.

Źródło: Magazyn Budujemy Dom 09/2016 tekst: Małgorzata Kolmus, zdjęcie tytułowe: DLH