Logo
Logo

TOP 10 najlepszych warzyw do uprawy w doniczce

Balkon nie musi służyć jedynie jako miejsce wypoczynkowe obsadzone roślinami ozdobnymi – nawet na małej przestrzeni da się uprawiać niektóre rośliny jadalne. A jeśli masz sporą przestrzeń, załóż warzywnik z prawdziwego zdarzenia. Nawet jeśli nie posiadasz ogrodu, możesz wciąż z powodzeniem uprawiać warzywa. Nasz ekspert podpowiada, jakie warzywa uprawiane w doniczkach dają najobfitsze zbiory.

Spis treści
Dlaczego warto uprawiać warzywa w donicach? Czy to hobby dla wszystkich? Jak uprawiać warzywa na balkonie? O czym nie można zapomnieć? Które warzywa nadają się do uprawy w doniczce? Pomidory koktajlowe Papryka ostra Słonecznik bulwiasty Fasola wielokwiatowa Wilec ziemniaczany Sałata masłowa Endywia Rukola Roszponka Seler naciowy

Uprawa warzyw w doniczkach

Swoje ulubione warzywa możesz uprawiać niemal wszędzie, a brak ogrodu nie stanowi przeszkody. Wiele istniejących gatunków doskonale nadaje się do uprawy w skrzyniach lub donicach, a hodowcy nieustannie prezentują nowe, przeznaczone specjalnie do uprawy w pojemnikach.

Warzywa możesz uprawiać w wiszących donicach, wolno stojących pojemnikach (doniczkach i pojemnikach z recyklingu), skrzynkach montowanych do poręczy oraz wertykalnie (tak jak rośliny ozdobne w ogrodzie wertykalnym), np. w przerobionej palecie. Trzeba jednak mieć na uwadze, że uprawa balkonowa jest nieco trudniejsza i bardziej pracochłonna od tej w gruncie. Zdecydowanie nie jest to hobby dla zapominalskich.

Jeśli chcesz uprawiać warzywa, ale nie masz zbyt wiele miejsca, doniczki będą odpowiednim rozwiązaniem. Różnego rodzaju warzywa, zioła i kwiaty jadalne można z powodzeniem uprawiać w doniczkach: na patio, na balkonie, na schodach przed domem lub w ogrodzie na dachu. I nawet jeśli masz w ogrodzie warzywnik, nic nie stoi na przeszkodzie, aby zbierać plony także z pojemników.

warzywnik w doniczkach fot. Flora Dania
warzywa w doniczkach fot. Flora Dania warzywa w doniczkach fot. Flora Dania
Fot. Flora Dania
Chcesz mieć świeże warzywa na wyciągnięcie ręki? Zacznij uprawiać je w doniczkach i ustaw na balkonie lub tarasie!

Dobry start dla warzyw na balkonie, zapewnij im odpowiednie warunki

  • Balkon, zwłaszcza południowy, warto częściowo ocienić. Można zbudować zadaszenie lub (co jest tańsze) zainstalować maty cieniujące. W ten sposób zapewnisz też ochronę przed wiatrem;
  • Rośliny w pojemnikach wymagają szczególnej uwagi, dotyczy to zwłaszcza nawadniania. Zabieg należy przeprowadzać często, latem nawet dwukrotnie w ciągu dnia. Możesz oszczędzić sobie pracy, instalując automatyczny system nawadniania, umieszczając w podłożu hydrożel lub na dnie donicy Hydrobox.

  • Warto regularnie nawozić rośliny, ale nie przesadzaj. Nadmiar nawozu (podwyższone dawki) może spowodować zasolenie podłoża. Dlatego bezpieczniejsze są nawozy organiczne, np. humusowe.
  • Na słonecznym balkonie mogą pojawić się problemy ze szkodnikami, zwłaszcza z przędziorkiem. Dlatego zaleca się profilaktycznie stosować preparaty ekologiczne.
  • Warzywa wieloletnie można zimować, stosując dobrą ochronę donic (np. otulając je styropianem) lub przenosząc je do chłodnego pomieszczenia.

10 najlepszych warzyw do doniczek

pomidorki koktajlowe w doniczce fot. Jill Wellington - Pixabay.com
Fot. Jill Wellington/Pixabay

Pomidory koktajlowe
(Solanum lycopersicum)

Drobnoowocowe odmiany pomidora zwyczajnego znacznie lepiej niż te tradycyjne nadają się do uprawy balkonowej – mają mniejsze wymagania.

Uprawa: Lubią stanowiska dobrze oświetlone i żyzne, próchnicze podłoża. Rozsadę przygotowuje się wczesną wiosną w pomieszczeniu. Sadzonki można przenosić na balkon od drugiej połowy maja. Rozstawa wynosi 30 cm (w standardowej skrzynce balkonowej zmieszczą się więc najwyżej dwie sadzonki). Donice powinny mieć głębokość 20–25 cm. Pomidory wymagają regularnego podlewania i nawożenia (najlepiej nawozem z borem). Prowadzi się jeden pęd główny i kilka bocznych – wtedy rośliny najobficiej plonują.

Zastosowanie: Tradycyjnie do sałatek, kanapek, jako dekoracja dań. Idealne na surowo.

Dowiedz się więcej o uprawie pomidorów w doniczkach

 

papryczka chili uprawa w doniczce fot. Flora Dania
Fot. Flora Dania

Papryka ostra
(Capsicum annum)

Czyli różne gatunki i odmiany papryki, które mają owoce o bardzo ostrym smaku.

Uprawa: Uprawia się je z rozsady. To warzywa ciepłolubne – sadzonki można wystawiać na balkon od drugiej połowy maja. Podłoże powinno być lekko wilgotne – uważaj, by go nie zalać. Paprykę warto zasilać nawozem bogatym w mikroelementy. Uszczykuj wierzchołki, aby pobudzić krzewienie.

Zastosowanie: Wszechstronne (owoce je się na surowo, zapieka itp.), idealne do kuchni meksykańskiej.

Dowiedz się więcej o uprawie papryczki w doniczce

 

topinambur uprawa w doniczce fot. Andrina Eyles - Pixabay.com
Fot. Andrina Eyles/Pixabay

Słonecznik bulwiasty
(Helianthus tuberosus)

Słonecznik bulwiasty, znany także jako topinambur, jest łatwy w uprawie – także na balkonie, ale z uwagi na wysoki wzrost, wymaga dużo miejsca.

Uprawa: Lubi słoneczne stanowiska i żyzne gleby (np. uniwersalną ziemię wymieszaną z piaskiem w proporcji 3:1). Nasiona wysiewa się wczesną wiosną. Potrzebuje dużego pojemnika (głębokości przynajmniej 25 cm). Wymaga regularnego podlewania – nie można przesuszyć bryły korzeniowej ani jej zalać. Dokarmia się go co 3–4 tygodnie nawozem wieloskładnikowym (dobry jest na bazie humusu). Wysokie egzemplarze wymagają podpór. W uprawie w glebie jest mrozoodporny, ale w pojemnikowej wymaga zabezpieczenia na zimę lub przeniesienia do pomieszczenia.

Zastosowanie: Bulwy wykorzystuje się w kuchni po obróbce termicznej i jako roślinę leczniczą. Polecany w diecie dla cukrzyków.

Dowiedz się więcej o uprawie topinamburu

 

uprawa fasoli w doniczce fot. By Rasbak - CC BY-SA 3.0 - Wikimedia Commons
Fot. Rasbak/Wikimedia Commons ↓

Fasola wielokwiatowa
(Phaseolus coccineus)

Potrzebuje więcej miejsca, więc poleca się ją na większe balkony. Wybierz odmianę tyczną.

Uprawa: To warzywo ciepłolubne – może być na zewnątrz tylko, jeśli minie ryzyko przymrozków. Wymaga regularnego podlewania, dość intensywnego nawożenia (najlepiej nawozem wieloskładnikowy) i mocnych podpór (np. bambusowych tyczek). Rośliny można prowadzić także na sznurach.

Zastosowanie: Młode strączki można jeść na surowo, dojrzałe – po obróbce cieplnej.

 

uprawa batatów fot. Chang Min SHIN - Pixabay.com
Fot. Chang Min SHIN/Pixabay

Wilec ziemniaczany
(Ipomoea batatas)

Słodki ziemniak (batat) to dosyć nowe warzywo w Polsce. Szybko jednak zyskuje popularność. Tak jak w przypadku ziemniaka jadalna jest część podziemna – bulwy – dlatego rośliny sadzi się w obszernych i głębokich pojemnikach.

Uprawa: Wymaga stanowisk słonecznych, bezwietrznych. Roślina jest wrażliwa na przymrozki – bulwy należy sadzić po 15 maja. Batat wymaga regularnego podlewania, jest wrażliwy na przesuszenie. Prowadzi się go na podporach.

Zastosowanie: Bulwy można smażyć, dusić lub gotować. Bulwy po zbiorze należy pozostawić na kilka dni, aby obeschły.

 

sałata w doniczce fot. Hans Braxmeier - Pixabay.com
Fot. Hans Braxmeier/Pixabay

Sałata masłowa
(Lactuca sativa)

Bardzo łatwa w uprawie, ma krótki okres wegetacyjny. Nasiona można wysiewać kilkukrotnie, dzięki czemu liście zbiera się przez cały sezon.

Uprawa: Nasiona wysiewa się do skrzynek w marcu i kwietniu. Przez cały okres uprawowy należy ją regularnie podlewać. Najlepsze dla niej jest stanowisko słoneczne, bezwietrzne i żyzne gliniasto-piaszczyste podłoże. Warto ją sporadycznie dokarmiać nawozem organicznym. Nie przesadzaj z nawozem azotowym – nadmiar odkłada się w liściach w szkodliwej formie (dotyczy to także innych warzyw liściowych).

Zastosowanie: Warzywo spożywane głównie na surowo jako dodatek do dań.

 

endywia fot. Atilin - CC BY 3.0 - Wikimedia Commons
Fot. Atilin/Wikimedia Commons ↓

Endywia
(Cichorium endivia)

Uprawa: Można ją wysiewać późną wiosną, a nawet na początku lata (na zbiór jesienny). Jest łatwa w uprawie i nie wymaga szczególnych zabiegów pielęgnacyjnych. Najważniejsze – regularne podlewanie. Nasiona wysiewa się w żyznym, próchnicznym podłożu. Na 2–3 tygodnie przed zbiorem sadzonki warto bielić (zasłaniając naczyniami nieprzepuszczającymi światła). Roślina wytrzymuje lekkie przymrozki.

Zastosowanie: Tak jak innych sałat liściowych.

 

rukola uprawa w doniczce fot.  cristina.sanvito - Flickr - CC BY 2.0
Fot. cristina.sanvito/Flickr ↓

Rukola
(Eruca vesicaria)

Nazywana także rokiettą siewną. Można ją uprawiać na balkonie, a nawet na parapecie.

Uprawa: Lubi miejsca częściowo osłonięte – na pełnym słońcu może za szybko zakwitnąć (liście mają wtedy gorszy smak). Nie ma szczególnych wymagań glebowych. Nasiona można wysiewać „na raty”, tak jak rzodkiewkę. Wymaga regularnego podlewania. Rukolę warto sporadycznie dokarmiać, np. nawozem humusowym.

Zastosowanie: Jej pikantne liście zbiera się na bieżąco. Dobry dodatek do sałatek, zup, kanapek i sosów.

 

roszponka fot. WikimediaImages - Pixabay.com
Fot. WikimediaImages/Pixabay

Roszponka
(Valerianella locusta)

Uprawa: Uprawia się ją podobnie jak endywię – nasiona wysiewa się od czerwca przez całe lato (wtedy dostarcza świeżej zieleniny jesienią, a nawet po przymrozkach). Zbiór najczęściej wypada po 3 miesiącach od siewu. Roszponka może rosnąć zarówno nasłonecznionych, jak i zacienionych balkonach. Nie wymaga dużych pojemników. Warto ją bielić na 2–3 tygodnie przed zbiorem.

Zastosowanie: Dobra „przyprawa” do wielu potraw – nadaje im pikantnego smaku.

 

seler naciowy uprawa w doniczce fot. virginie-l - Pixabay.com
Fot. virginie-l/Pixabay

Seler naciowy
(Apium graveolens var. dulce)

Uprawa: Seler naciowy uprawia się z rozsady. Sadzonki przenosi się na miejsce stałe pod koniec maja lub na początku czerwca. Najważniejszym zabiegiem pielęgnacyjnym jest podlewanie. Wystarczy średniej wielkości pojemnik (o głębokości 20–25 cm).

Zastosowanie: Nać można stosować na surowo do sałatek lub koktajli, a także na ciepło - dusić, smażyć i dodawać do zup.

Tekst: Michał Mazik, zdjęcia w tekście: Rasbak/CC BY-SA 3.0/LinkAtilin/CC BY 3.0/Linkcristina.sanvito/Flickr/CC BY 2.0; zdjęcie tytułowe: Engin_Akyurt/Pixabay

Autor
TOP 10 najlepszych warzyw do uprawy w doniczce
TOP 10 najlepszych warzyw do uprawy w doniczce
Michał Mazik

Piszący ogrodnik, autor artykułów, kalendarzy i poradników ogrodniczych. Dawniej zakładał ogrody i produkował zieleń, dziś pisze o...ogrodach i produkcji zieleni. Tata na (prawie) cały etat. W ogrodzie uwielbia naturalność i dzikość. Popularyzuje ekologiczne metody pielęgnacji wszędzie tam, gdzie jest to możliwe. Zwolennik Zero Waste w domu i w ogrodzie.

Tagi
 
Powiązane tematy
Zwiń Pokaż więcej (13)
Powiązane rośliny
Zwiń Pokaż więcej (2)

Komentarze

Dodaj komentarz
Jeszcze nikt nie skomentował tego artykułu. Może będziesz pierwsza/-y? Zajrzyj na Forum ZielonyOgrodek.pl