Właściwa roślina na właściwym miejscu | Jak prawidłowo sadzić rośliny?

Jak prawidłowo sadzić rośliny w ogrodzie?

Jeśli projekt ogrodu zleciliśmy architektowi krajobrazu, on zajmie się doborem roślin do ogrodu. Jeśli chcemy je wybierać sami, powinniśmy poznać wymagania poszczególnych gatunków. Do każdych warunków można dobrać odpowiednie rośliny wieloletnie - drzewa i krzewy liściaste i iglaste, pnącza oraz byliny, a także uprawiane z siewu: rośliny jednoroczne i dwuletnie. Pamiętajmy, że ozdobą roślin są nie tylko kwiaty, ale również soczysto-zielone lub barwne liście czy ciekawy pokrój.

"Właściwa roślina na właściwym miejscu" to zasada oznaczająca, że należy uprawiać rośliny w taki sposób, aby odpowiadały warunkom, w jakich będą rosły. Oznacza to, że należy wybierać odpowiednie gatunki roślin, które będą pasować do panujących w danym miejscu warunków klimatycznych, gleby i nasłonecznienia.

Jeśli roślina jest uprawiana w warunkach, które są dla niej nieodpowiednie, może być osłabiona i podatna na choroby i szkodniki. Może również rosnąć słabo lub nie kwitnąć. Dlatego ważne jest, aby dobrze zaplanować ogród lub rabatę kwiatową i wybrać odpowiednie gatunki roślin, które będą pasować do panujących w danym miejscu warunków.

Aby ustalić, jakie rośliny będą najlepsze dla danego miejsca, warto zbadać glebę i poziom nasłonecznienia oraz sprawdzić, jakie gatunki roślin dobrze rosną w podobnych warunkach. Można również skonsultować się z ogrodnikiem lub doświadczonym hodowcą roślin w celu uzyskania dodatkowych informacji i porad.

fot. © oocoskun - Fotolia.com

Odpowiednio do warunków, czyli weź pod uwagę...

Niektóre rośliny mają niewielkie wymagania siedliskowe i dobrze rosną niemal w każdych warunkach (tab. 1), jednak większość gatunków najlepiej rozwija się w miejscach o określonym typie gleby czy nasłonecznienia. Rośliny wyszukiwane w katalogach lub szkółkach powinno się więc dobierać odpowiednio do warunków występujących w tej części ogrodu, w której mają zostać posadzone.

Nasłonecznienie
Rośliny mają różne preferencje co do nasłonecznienia: niektóre dobrze rosną tylko w pełnym słońcu, inne - gdy przez część dnia są lekko zacienione, a tylko nieliczne znoszą silne zacienienie. Większość iglaków doskonale znosi silne słońce, tak samo jak wiele bylin, np. aster alpejski, trojeść bulwiasta, zawilec wielkokwiatowy, i niektóre pnącza: glicynia chińska, milin amerykański, rdestówka Auberta. W głębokim cieniu poradzą sobie: krzewy - cis pospolity ‘Fastigiata', mahonia pospolita, śnieguliczka Doorenbosa, byliny - fiołek wonny, funkia Fortune’a, konwalia majowa, pnącza - bluszcz pospolity, hortensja pnąca, kokornak wielkolistny.

Rodzaj gleby
Dla wzrostu roślin istotna jest struktura gleby - proporcja cząstek organicznych i mineralnych oraz jej odczyn (dla wielu gatunków optymalnym odczynem pH jest 6 - 6,5 - lekko kwaśny). Do ogrodu warto wybrać rośliny naturalnie występujące na działce i w jej otoczeniu: można być pewnym, że odpowiada im gleba, wilgotność i inne warunki siedliskowe, więc łatwo się przyjmą i będą dobrze rosły nawet bez specjalnej pielęgnacji. Będą się też dobrze komponować z otaczającym krajobrazem.

Klimat
Wybierając rośliny, trzeba uwzględnić też to, czy miejsce jest zaciszne, czy narażone na silny wiatr oraz jaka temperatura występuje w okresach zimowych. Klimat w Polsce nie jest jednorodny. Na wschodzie i północnym wschodzie kraju oraz w rejonach podgórskich i w niższych partiach gór jest on bardziej surowy niż w zachodniej Polsce. W miejscach osłoniętych zwartą ścianą lasu, żywopłotem lub murem czy w miejscach o ekspozycji południowej tworzy się cieplejszy mikroklimat, a więc dobre warunki rozwoju dla roślin wrażliwych na niską temperaturę czy mroźny wiatr. Niektóre rośliny (cyprysiki, jałowiec łuskowy, jodła szlachetna) mogą być z powodzeniem uprawiane tylko w zachodniej i środkowej części kraju oraz tam, gdzie panuje cieplejszy mikroklimat.

Do dużych miast polecane są rośliny odporne na zanieczyszczenia powietrza. Doskonale sprawdzą się następujące drzewa i krzewy: brzoza brodawkowata, dereń biały, irga błyszcząca, jarząb szwedzki, modrzew europejski.

fot. © Shmel - Fotolia.com

...i do wielkości ogrodu

Wybierając drzewa i krzewy, powinniśmy uwzględniać wymiary, jakie osiągają po 10 - 30 latach. Do małego ogrodu powinno się wybierać gatunki drzew i krzewów, które w stanie dorosłym nie osiągają wielkich rozmiarów, by go zbytnio nie zacieniły. Lepiej nie zakładać, że silnie rosnące drzewo czy krzew będzie się przycinać lub wręcz po latach się wytnie, bo coroczne przycinanie jest pracochłonne i kłopotliwe, a na wycięcie drzewa czy krzewu, nawet na własnej działce, trzeba uzyskać zezwolenie (bez tego można wycinać jedynie drzewa i krzewy owocowe).

Również rośliny zielne warto dobierać spośród gatunków mało ekspansywnych. W dużym ogrodzie można posadzić kilka drzew, które po latach osiągną pokaźne rozmiary. Zanim się rozrosną, można obsadzić ogród bylinami okrywowymi, które przez rozłogi i kłącza szybko opanowują teren.

20 roślin ogrodowych o niewielkich wymaganiach

Drzewa
Dąb czerwony (Quercus rubra)
Oliwnik wąskolistny (Eleagnus angustifolia)
Sosna wejmutka (Pinus strobus)
Sumak octowiec (Rhus typhina)
Świerk pospolity (Picea abies)

Byliny
Bergenia sercowata (Bergenia cordifolia)
Funkia Fortune`a (Hosta fortunei)
Konwalia majowa (Convallaria majalis)
Parzydło leśne (Aruncus dioicus)
Tawułka Arendsa (Astillbe arendsii)
Żurawka drżączkowata (Heuchera brizoides)

Krzewy
Irga pozioma (Cotoneaster horizontalis)
Jałowiec pospolity (Juniperus communis)
Ligustr pospolity (Ligustrum vulgare)
Pięciornik krzewiasty (Potentilla fruticosa)
Sosna górska (Pinus mugo)
Trzmielina Furtune`a (Euonymus fortunei)

Pnącza
Bluszcz pospolity (Hedera helix)
Chmiel zwyczajny (Humulus lupulus)
Powojnik pnący (Clematis vitalba)
Wiciokrzew przewiercień (Lonicera caprifolium)
Winobluszcz pięciolistkowy (Parthenocissus quinquefolia)

Polecane rośliny ogrodowe, które nadają się do każdego ogrodu!

	Serduszka okazała (Dicentra spectabilis) to długowieczna bylina sadzona w półcieniu, która wyróżnia się oryginalnymi kwiatami. Zdobią one roślinę w maju i w czerwcu. fot. Lisa Kennedy - Pixabay
	Azalia wielkokwiatowa (Rhododendron) to piękny krzew o niewielkich wymaganiach siedliskowych. Dobrze rośnie w półcieniu i jest odporna na mróz. Jak wszystkie rośliny wrzosowate preferuje glebę kwaśną, przepuszczalną, pokrytą warstwą ściółki. fot. Jungyeon Min - Pixabay
	Jodła koreańska (Abies koreana) to wolno rosnące drzewo (3 – 4 m wys.) o pokroju szerokostożkowym. Doskonałe do niewielkiego ogrodu. Wymaga gleby żyznej i wilgotnej. Charakterystyczne są jego niebieskofioletowe szyszki, które występują nawet na młodych okazach. fot. Manfred Antranias Zimmer - Pixabay
	Bieluń (Datura) to roślina, która posadzona w donicy, może zdobić taras lub ogród. Imponujące są jej kielichowate kwiaty o długości kilkunastu centymetrów, które zdobią krzew od wiosny do późnej jesieni. Roślina potrzebuje miejsca słonecznego i zacisznego. fot. Werner Griesbach - Pixabay
	Niecierpek (Impatiens) to roślina jednoroczna, która bardzo obficie kwitnie. Doskonała do półcienia Ma wiele ciekawych odmian o różnych kolorach kwiatów. Niektóre gatunki niecierpka (balsamina, gruczołkowaty, nowogwinejski, sułtański) można uprawiać na rabatach. fot. Guy Giasson - Pixabay
	Nasturcja większa (Tropaeolum majus) to jednoroczne pnącze kwitnące od lipca do września. Długie pędy płożą się lub wspinają po podporach. Roślina preferuje miejsca słoneczne o ubogiej glebie piaszczysto-gliniastej, dlatego jego nawożenie nie jest konieczne. fot. Hans Braxmeier - Pixabay

Tekst: Małgorzata Cuch, zdjęcie tytułowe: © oocoskun - Fotolia.com