Uprawa porzeczek w ogrodzie | Co zrobić, by miały dużo słodkich owoców?

Porzeczki dość wcześnie wchodzą w okres wegetacyjny i dają plon. Owoce porzeczki czarnej (Ribes nigrum) dojrzewają w lipcu, a porzeczki czerwonej (R. rubrum) i porzeczki białej (R. gracile) – od połowy sierpnia.

Krzewy mają podobne wymagania względem stanowiska i podłoża. Poszczególne gatunki różnią się jednakże techniką uprawy – głównie sposobem cięcia. Oczywiście trzeba przy tym pamiętać, że odporność na niekorzystne warunki (niskie temperatury, choroby czy szkodniki) w dużej mierze zależy od konkretnej odmiany.

Fot. Ulrike Leone, Pezibear, NickyPe/Pixabay

Wymagania i stanowisko
Jak i gdziesadzić porzeczki?

Porzeczki powinno się sadzić na stanowiskach słonecznych, ciepłych i osłoniętych od silnych wiatrów. Krzewy są tolerancyjne względem podłoża – należy jedynie unikać gleb wapiennych i ciężkich. Optymalne podłoże jest żyzne i przepuszczalne o pH obojętnym (wahającym się w granicach 6.0-7.0).

Sadzonki porzeczek, które możemy kupić w szkółkach roślin mogą mieć odkryty korzeń lub uformowaną bryłę korzeniową. Krzewy z odkrytym korzeniem sadzi się jesienią (najlepiej od października do listopada) lub wczesną wiosną, drugie natomiast (doniczkowe) można sadzić przez cały okres wegetacyjny.

Prawidłowa odległość pomiędzy krzewami porzeczek wynosi 100-150 cm, a między rzędami 150 cm. Dołki powinny mieć przynajmniej 30 cm głębokości i szerokość zapewniającą swobodne umieszczenie korzeni roślin. Podłoże na spodzie dołka warto wymieszać z nawozem organicznym (kompost, obornik) oraz popiołem drzewnym (dostarcza niezbędnego potasu).

U młodych sadzonek z reguły pozostawia się 3-4 pędy. Należy je przyciąć na wysokości ok. 30 cm.

Uprawa i pielęgnacja
Jak ciąć porzeczki?

Technika cięcia porzeczek zależy od konkretnego gatunku i formy (pienna, szpaler). Porzeczka czarna najlepiej plonuje na pędach jednorocznych i dwuletnich. Natomiast w przypadku porzeczki białej i czerwonej najbardziej wartościowe są pędy trzy- i czteroletnie.

Cięcie zimowe najlepiej wykonywać od stycznia do połowy marca a letnie – po owocowaniu. Materiał z cięcia można rozdrobnić i kompostować lub spalić – jeśli był porażony przez choroby bądź szkodniki. Każdorazowo jednak pozostawiany po cięciu materiał organiczny (pędy, liście, itp.) należy usunąć z plantacji.

✂ Porzeczka czarna – cięcie należy przeprowadzać tak, aby na jednym krzewie pozostawić 4-6 pędy jednoroczne i 2-3 pędy dwuletnie. Pędy trzyletnie i starsze należy wyciąć,podobnie jak pędy chore, porażone, słabe i zbyt pokładające się na ziemi.

✂ Porzeczka biała i czerwona – po trzecim roku po posadzeniu pędy należy skrócić do 5 oczek. W kolejnych latach nowe pędy, które wyrosły z tych podciętych, skraca się do 3-5 oczek. Corocznie również należy usuwać 5-6 letnie pędy. Z młodszych pędów wycina się te chore, słabe bądź zbyt nisko podkładające się.

Pielęgnacja i uprawa
Jak nawozić porzeczki?

W uprawie porzeczek bardzo ważne jest nawożenie organiczne (optymalnie wykonuje się je co 2-3 lata). Można je wspomagać – szczególnie w uprawie produkcyjnej – nawożeniem mineralnym.

W fazie nabrzmiewania pąków i tuż po kwitnieniu warto zastosować nawóz azotowy (mocznik, saletrzak, saletra amonowa) w dawce 2-4 kg na 100 m². Wiosną podłoże warto wzbogacić również w potas (np.: siarczanem potasu) w dawce ok. 3 kg na 100m². Dobre rezultaty uzyskuje się stosując także nawozy wieloskładnikowe (Cropcare, Rosafert, Nitrofoska).

Porzeczki oprócz potasu są wrażliwe na niedobór magnezu i żelaza, co objawia się zmianą barwy i kształtu liści. Nawozy stosuje się głównie w formie doglebowej, jednak przy objawach braku konkretnego składnika, efektywniejszym rozwiązaniem jest nawożenie dolistne.

Sprawdź w naszym sklepie gotowe nawozy do krzewów owocowych

Problemy w uprawie porzeczek
Jakie choroby i szkodniki zagrażają porzeczkom?

Głównymi problemami w uprawie porzeczki są, amerykański mączniak agrestu, krzywik porzeczkowiaczek i zamieranie pędów. Wiele odmian porzeczek jest odpornych na niektóre choroby. Poniżej przedstawiamy "popularne" choroby i szkodniki porzeczki oraz przeciwdziałające problemom preparaty.

Polecane odmiany porzeczek
Które porzeczki warto wybrać?

• Porzeczka czarna 
  • 'Bona' (odporna na amerykańskiego mączniaka agrestu),
  • 'Titania'(odporna na rdzę wejmutkowo-porzeczkową i amerykańskiego mączniaka agrestu);
    
    
• Porzeczka biała 
  • 'Biała z Juterborg' (mało wrażliwa na antraknozę);
    
    
• Porzeczka czerwona 
  • 'Detvan' (odporna na antraknozę).
    
    

Inne zabiegi pielęgnacyjne
O czym należy pamiętać?

• Porzeczki wymagają regularnego podlewania w czasie suszy.
• Mimo że roślina jest mrozoodporna, młode sadzonki warto osłaniać na zimę.
• Dobrym rozwiązaniem jest również ściółkowanie – które w czasie sezonu wegetacyjnego podnosi temperaturę podłoża, utrzymuje wilgoć i ogranicza zachwaszczenie a zimą chroni korzenie roślin przed mrozem. Jako ściółki można używać igliwia (na niezbyt kwaśnym podłożu), kory, trocin lub kompostu.
• W razie potrzeby zaleca się stosować herbicydy lub usuwać chwasty innym sposobem.

Tekst: Michał Mazik, zdjęcie tytułowe: Pezibear, Capri23auto, Thomas B./Pixabay