Ciemiernik cuchnący (Helleborus foetidus)

Ciemiernik cuchnący (Helleborus foetidus) to bylina ogrodowa należąca do rodziny jaskrowatych (Ranunculaceae). Jest jednym z najchętniej uprawianych ciemierników w Polsce.

Roślina dorasta do ok. 50 cm. Jej liście są odziomkowe, mają długi ogonek i są charakterystycznie, siecznie podzielone. Posiadają lancetowaty kształt i ząbkowany brzeg. Tak jak u pozostałych ciemierników są też grube i skórzaste.

Kwiaty ciemiernika rozchylają się tylko nieznacznie, mają płatki zielone z czerwonym obrzeżeniem. Zachowują dekoracyjność do połowy lata, do czasu dojrzewania nasion. Ciemiernik cuchnący kwitnie od lutego do czerwca.

Wysuszone kłącza rośliny charakteryzują się ostrym zapachem, stąd jego niesławna nazwa.

Wszystkie części ciemierników są trujące.

Wymagania i uprawa

Ciemiernik cuchnący jest również najłatwiejszym w uprawie ciemiernikiem. Tak jak cały rodzaj, preferuje stanowisko cieniste lub półcieniste. Jest odporny na niskie temperatury, choć w bardzo mroźne zimy jego pąki kwiatowe mogą przemarznąć.

Najlepiej rośnie w glebie przepuszczalnej, bogatej w próchnicę (dobrze jeśli będziemy zostawiać wokół niego opadłe z innych roślin liście). Potrzebuje dużej wilgoci w glebie, dlatego należy go podlewać. Najlepiej się czuje na glebie o wysokim pH (zasadowym), bogatej w wapń.

Ciemiernik długo rośnie na tym samym miejscu (nie wymaga przesadzania nawet przez 10 lat). Przygotowując podłoże pod posadzenie ciemierników, powinniśmy pamiętać o jego głębokim przekopaniu, ponieważ później nie powinniśmy wzruszać gleby – roślina ma bardzo wrażliwy system korzeniowy na wszelkie mechaniczne uszkodzenia.

Glebę wokół ciemiernika należy utrzymywać wilgotną. Wczesną wiosną można zasilić roślinę nawozem wieloskładnikowym.

Zastosowanie

Ciemiernik cuchnący dobrze prezentuje się posadzony w grupach pod liściastymi drzewami i krzewami. Można go z powodzeniem uprawiać w donicach, na tarasach czy balkonach. Dobrze czuje się również na zacienionych skalniakach.

Zawierają trujący glikozyd – heleborynę. Spożycie nasion, korzeni lub części nadziemnych powoduje zatrucie, a kontakt z sokiem może wywoływać powstawanie pęcherzy na skórze.

Zdjęcia: Plant Publicity Holland, Bernd Haynold/CC BY 2.5/Wikimedia Commons, DHochmayr/Link, Joan Simon/CC BY-SA 2.0/Flickr