Dąb bezszypułkowy (Quercus petraea)

Dąb bezszypułkowy (Quercus petraea) należy do rodziny bukowatych (Fagaceae). W środowisku naturalnym występuje głównie w Europie. W Polsce jest rzadziej spotykany od dębu szypułkowego.

Drzewo osiąga do 40 m wysokości. Posiada szeroką, jajowatą, często nieregularną koronę. Pień zwykle prosty i wysoki. Kora dojrzałych drzew jest głęboko bruzdowana, gęsto spękana, szorstka, koloru szarego lub ciemnoszarego. Młode pędy mają korę gładką, szarobrunatną. Liście dębu bezszypułkowego są krótkoogonkowe, duże (8-12 cm długości i 5 cm szer.), odwrotnie jajowate, pierzastowrębne z zaokrąglonymi klapami (5-9 klap), dość regularne i symetryczne. Są skórzaste, matowe i gładkie.

Dąb bezszypułkowy kwitnie w kwietniu i maju. Kwiaty męskie są drobne i tworzą zielonkawe wiszące kotki, a kwiaty żeńskie są siedzące i występują w pęczkach (po 1-5 sztuk). Podłużne żołędzie osadzone na pędach w sposób siedzący, co odróżnia ten gatunek od bardzo podobnego dębu szypułkowego. Dąb bezszypułkowy zaczyna owocowanie w wieku 40-50 lat.

Wymagania i uprawa

Dąb bezszypułkowy ma mniejsze wymagania od szypułkowego i dobrze znosi zacienienie, choć lepiej rośnie na stanowisku słonecznym lub półsłonecznym. Preferuje gleby żyzne, gliniasto-piaszczyste, lekkie, umiarkowanie wilgotne o odczynie obojętnym lub zbliżonym do zasadowego. Jest mrozoodporny, chociaż lepiej wybrać mu stanowisko wolne od mroźnych, zimowych wschodnich wiatrów.

W początkowym okresie uprawy wymaga podlewania. Warto dokarmiać go nawozami organicznymi. Dobrze reaguje na ściółkowanie.

Zastosowanie

Dąb bezszypułkowy warto sadzić w dużych ogrodach oraz w parkach. Efektownie wygląda jako soliter i z reguły wybiera się odmiany ozdobne gatunku. Z dębów można robić szpalery i nasadzenia wzdłuż alej.

Drewno dębowe jest jednym z najcenniejszych oraz najtwardszych, bardzo cenionych w przemyśle i niezwykle wydajne (kaloryczne) przy paleniu w piecach opałowych.

Wybrane odmiany

• 'Purpurea' – o ciemnych, purpurowo-czerwonych liściach 
• 'Insecata' – o znacznie węższych liściach o grubo piłkowanym brzegu i cienkim kremowym obrysem
• 'Columnaris' – małe drzewo (do 12 m wys.) o kolumnowym pokroju
  
  

Ciekawostki

W korze dębów (szczególnie na młodszych drzewach) znajduje się bardzo dużo naturalnych garbników, w rezultacie była ona niezwykle cennym surowcem. Przez długi czas była niezastąpione w przemyśle garbarskim. Obecnie związki potrzebne do obróbki skóry są syntetyzowane sztucznie.

Tekst: Katarzyna Jeziorska, zdjęcie: Arnaud 25/Public Domain; Link Sten/CC BY-SA 3.0/Wikimedia; Hans/Pixabay

Czy w opisie są wszystkie informacje, których szukałaś/-eś? Daj znać w komentarzu!