Letnie cięcie drzew i krzewów owocowych | Po co i jak to zrobić?

Czy letnie cięcie owocówek jest konieczne?

Letnie cięcie to zabieg niezbędny, bo rośliny rodziły słodkie i dobrze wybarwione owoce. Powinno być ono jednak mniej intensywne od zimowego. Należy wycinać tylko gałęzie nadmiernie zagęszczające dojrzewające owoce, a rany po cięciu powinno się smarować preparatem antygrzybowym. W okresie letnim zachodzi duże ryzyko wystąpienia infekcji (zwłaszcza w okresie deszczu).

Nie tniemy roślin tylko po to, żeby nad nimi panować, czyli żeby nie rozrosły się nadmiernie, ale również, aby zmniejszyć ryzyko chorób i pobudzić rośliny do wytwarzania kwiatów i owoców. Szczególnie cięcie letnie przeprowadzane jest z myślą o tych trzech czynnikach. Letnie cięcie ogranicza wielkość roślin zdrewniałych, pobudza kwitnące wiosną rośliny ozdobne do wytwarzania pąków i zdecydowanie podnosi owocowanie drzew i krzewów

Silne cięcie w okresie letnim jest szczególnie niekorzystne – zarówno dla pokroju owoców, kształtowania korony jak i owocowania w danym lub następnym sezonie.

Zalety letniego cięcia owocówek

Letnie cięcie drzewek owocowych wykonuje się po to, by utrzymać ich kształt oraz zwiększyć jakość i liczbę owoców. Przycinając rośliny o tej porze roku, znacząco ograniczysz liczbę liści – roślinnych „paneli słonecznych” wytwarzających składniki pokarmowe – więc mniej energii zostanie wykorzystane do wzrostu korzeni, a owoce dostaną więcej wody. Im mniej liści będzie zacieniać rosnące owoce, tym szybciej dojrzeją.

Zmniejszysz także ryzyko wniknięcia patogenów grzybowych poprzez rany powstałe w trakcie przycinania, bo najwięcej zarodników wytwarzanych jest jesienią i zimą. A ponieważ cięcie pobudza uśpione pąki kwiatowe do rozwoju, w następnym roku rośliny powinny dostarczyć większych plonów. Ponadto o tej porze roku łatwiej zobaczyć wpływ cięcia na kształt drzewa. W efekcie rośliny będą nie tylko wyglądać lepiej, ale będą też bardziej wydajne.

Jak prawidłowo przeprowadzić letnie cięcie drzew owocowych?

Technika cięcia jest zależna od gatunków roślin ale jej założenia są te same. Warto dowiedzieć się jak odpowiednio przycinać drzewa i krzewy sadownicze, które mamy w swoim ogrodzie, aby w przyszłych sezonach rodziły dla nas jak najwięcej, zdrowych owoców.

Letnie cięcie jabłoni i grusz

Na jabłoniach i gruszach często można zauważyć długie, silne pędy rosnące pod kątem pionowym – są to tzw. "wilki". Są szkodliwe, gdyż osłabiają roślinę i zacieniają owoce. Należy usunąć je w pierwszej kolejności.

Zabieg wycinania lub wyrywania wykonuje się najczęściej w lipcu lub w sierpniu, najpóźniej w terminie na 3 tygodnie przed planowanymi zbiorami.

Warto zostawić jedynie ok. 20-30% pionowych pędów. Część z nich zostanie usunięta później (aby jednorazowo nie osłabiać rośliny), a około 10% w przyszłości posłuży do formowania korony. Ponadto należy usuwać pędy porażone, uszkodzone, rosnące ukośnie (lub pod nienaturalnym kątem) oraz wrastające do wnętrza korony.

Letnie cięcie czereśni i wiśni

Czereśnie tnie się jedynie w razie potrzeby – po zbiorze owoców. Najczęściej okres ten przypada w drugiej połowie lipca oraz w sierpniu. Zabieg jest najczęściej konieczny w przypadku odmian rosnących na podkładkach silnie rosnących. Jego celem jest utrzymanie pokroju roślin i zahamowanie nadmiernego wzrostu.

Niekiedy latem trzeba prześwietlić koronę usuwając część pędów – zwłaszcza te rosnące do jej wnętrza. Ponadto konieczne może być przycięcie wierzchołka. Warto przy tym pamiętać, że czereśnie najobficiej owocują na pędach dwu- i trzyletnich.

Cięcie wiśni również wykonuje się po zbiorze owoców – najpóźniej do połowy września. Podczas zabiegu wykonywanego na starszych okazach powinno się skracać najstarsze pędy, aby pobudzić drzewo do wytwarzania nowych. Wiśnie dobrze owocują na pędach jednorocznych i dwuletnich.

Letnie cięcie brzoskwiń

Letnie cięcie brzoskwiń jest uzupełnieniem podstawowego cięcia. Zabieg polega na prześwietleniu korony tak, aby owoce miały dużo światła. Należy więc usuwać pędy zbyt gęste, słabe, uszkodzone i wrastające do wnętrza korony.

Prace wykonuje się zazwyczaj na przełomie czerwca i lipca. Od połowy lipca natomiast można skracać pędy tegoroczne nad piątym liściem u podstawy, aby formować kształt i gęstość korony na jakiej nam zależy.

Letnie cięcie śliwy

Cięcie śliw w okresie letnim polega na usuwaniu wilków. Najczęściej wykonuje się je od połowy czerwca do połowy lipca (zabieg jest podobny jak w przypadku cięcia jabłoni).

Letnie cięcie winorośli

Pod koniec lipca lub na początku sierpnia przycina się długie zielone pędy, na których nie ma owoców. Pędy z owocostanami należy natomiast skrócić tak, aby nad ostatnim gronem pozostało nie więcej niż 6-10 liści. Na kilka tygodni przed zbiorem warto usuwać liście, aby nie zakrywały owoców. Wtedy winogrona będą lepiej wybarwione i smaczniejsze.

Letnie cięcie porzeczki

Krzewy porzeczki czarnej najlepiej owocują na pędach jednorocznych i dwuletnich. Z uwagi na to zaleca się usunąć głównie starsze pędy po zbiorze owoców. Ponadto należy systematycznie usunąć pędy słabe, porażone, uszkodzone oraz pokładające się po ziemi.

Roślinę można prowadzić w taki sposób, aby miała 4-6 silnych pędów jednorocznych oraz 3-4 pędy dwu- i trzy-letnie. Porzeczka czerwona i biała obficiej plonują na pędach 3-4 letnich. Dlatego podczas cięcia usuwa się pędy najstarsze oraz część pędów młodych (słabe, rosnące pod nienaturalnym kątem, itp.). W obu przypadkach zabiegi wykonuje się po zbiorze owoców.

Poznaj wymagania najpopularniejszych gatunków drzew owocowych

• jabłoń domowa (Malus domestica)
• grusza pospolita (Pyrus comunis)
• wiśnia pospolita (Prunus cerasus)
• czereśnia (Prunus avium)
• śliwa domowa (Prunus domestica)
• brzoskwinia zwyczajna (Prunus persica)
• morela zwyczajna (Prunus armeniaca).

Tekst: Michał Mazik, zdjęcie tytułowe: keywest3/Pixabay